Dragi ljubitelji Festa,
U filmovima ovogodišnjeg Festa prepoznaćete mnogo hrabre energije - onu koja odiše mudrošću sticanom životnim i profesionalnim delovanjem, kao i onu novu koja je ovu prethodnu prihvatila kao svoje polazište i krenula dalje. Uvidom u bioskopski repertoar lako je zaključiti da mnoge današnje pokretne slike ostavljaju utisak reprezentativnih portreta u čijem se donjem uglu, odnosno na špici, umesto potpisa velikana četkice i špahtle nalazi ime reditelja čiji je talenat u senci naručiočevog primarnog motiva, a to je zarada. Nedostatak reprezentativnog broja bioskopskih sala namenjenih filmovima koji ne spadaju u korpus pljačkaša bioskopskih blagajni, u našoj sredini tu globalnu pošast čini još primetnijom. Otuda danas toliki značaj filmskih festivala koji publici omogućavaju uvid u i te kako postojeći i vitalni svet savremenog svetskog filma. Inače, misija filmskih festivala danas je značajnija nego ikada pre.
Ovogodišnje izdanje Festa nudi reprezentativan presek filmova koji su obeležili proteklu produkcionu sezonu, kao i onih koji će tokom naredne biti česti učesnici uglednih festivala, a mnogima od njih predviđam i dug i uspešan bioskopski život. U dva takmičarska programa Festa, Glavnom i Srpski film (Srbija i prijatelji), pred publikom će se naći odabrani naslovi koji, svaki na svoj način, predstavljaju autorski okršaj sa aktuelnom stvarnošću ili stvarnošću koju odavno nazivamo prošlošću, no tu su i imaginarni svetovi čije je uporište u realnosti opipljivije od ovog papira ili ekrana na kome upravo čitate tekst. Više nego primetna zastupljenost filmova takozvanih malih kinematografija ili znatnog broja žena reditelja u programu Festa (22 filma s programa 47. Festa režirale su žene) nije stvar „selektorske korektnosti”, već kvaliteta autorskog izraza koji treba da prepozna i publika. Od Kusturice i Trapera do Labakijeve i Ortege u Glavnom programu i od Markovića i Radovanovića do Jelčića i Terzića u programu Srpski film (Srbija i prijatelji), pred vama su filmovi na koje treba obratiti posebnu pažnju.
Ove godine program Srpski film (Srbija i prijatelji) integrisao je i izabrane filmove koji predstavljaju srpske manjinske koprodukcije. Cilj te odluke jeste da se kvalitativno poveća konkurentnost pri selektovanju filmova za taj program i podigne svest o značaju manjinskih koprodukcija koje nas već godinama uspešno predstavljaju na najuglednijim svetskim festivalima, a i van njih. U ovom izdanju Festa, u okviru nacionalnog filmskog programa, videćemo srpske koprodukcije s Nemačkom, Poljskom, Slovenijom i Hrvatskom i Crnom Gorom.
Osim znatnog broja filmova publici poznatih autora i filmova u kojima su svoj već dokazani talenat još jednom pokazala velika imena glume, 47. izdanje Festa nudi i filmove čije autore i glumce tek treba da otkrijete. Takvih filmova je mnogo, a među njima bih istakao one koje će deo publike visoko vrednovati, na primer tajlandski film PIPCI (Phuttiphong Aroonpheng), francuski DIVLJI (Camille Vidal - Naquet), mađarski KOLEKCIONAR (Miodrag Krstić), portugalski DIJAMANTINO (Gabriel Abrantes, Daniel Schmidt), španski TRI PISMA POLU MORISIJU (Armand Rovira, Saida Benzal), američki PLANINA (Rick Alverson)... Baš zbog toga Fest je i mesto gde domaći i strani distributeri, te urednici filmskog programa, treba da otkriju i za tržišnu eksploataciju i prikazivanje obezbede naslove na koje im festival ovogodišnjom selekcijom skreće pažnju.
Beogradski Međunarodni filmski festival Fest 2019 pred publiku izlazi s filmovima koji će zadovoljiti najrazličitije ukuse ljubitelja sedme umetnosti - od sentimentalno surovog HLADNOG RATA Pavela Pavlikovskog, preko uznemirujućeg i za mlađu publiku nepreporučljivog najnovijeg učinka Larsa fon Trira, do otrežnjujućeg antiratnog filma karijere Gijoma Niklua GRANICE SVETA.
Na ovogodišnji Fest u prošlosti smo gledali kao na budući, a uskoro će i ovaj, 47. biti jedan od prethodnih. Za one koji maštaju o budućnosti često se kaže da ne prihvataju realnost. Okrenute prošlosti skloni smo da karakterišemo kao one koji beže od sadašnjosti. Da sve nije crno-belo, dokazuju i oni koji jesu ili sebe barem smatraju realistima okrenutim pre svega sadašnjosti.
Tu nije kraj. Postoje i oni koje možemo najjednostavnije nazvati maštarima, oni koji maštaju i o prošlosti i o budućnosti, a i na aktuelni trenutak gledaju iz vizure kojoj realnost nije jača strana.
Mislim da svima vama koji se niste pronašli u ovoj poslednjoj kategorizaciji (neodgovarajući ali prilično jasan termin), ljubav prema dobrom filmu može da pomogne da barem tokom Festa to postanete.
Svim posetiocima, članovima festivalskih žirija i umetnicima iz svih delova sveta želim dobrodošlicu u naš Beograd.
Jugoslav Pantelić
Umetnički direktor Festa
